Block Explorer ( blok tarayıcı ) ve block reward (blok ödülü) nedir?

blok zinciri üzerinde yapılan ve geçmişte yapılmış olan tüm işlemleri online olarak izleyebileceğiniz web sitelerine verilen genel isme, block Explorer ya da blok tarayıcı denmektedir.

Block reward ya da blok ödülü ise, kripto para birimine göre veya zorluk derecesine göre değişebilen miktarlarda, blok madenciliği sırasında bir blokta başarıyla hesaplama yapan yani bitcoin veya diğer altcoinlerden birini bulan madenciye verilen ödüldür.

Bitcoin madenciliği dendiği zaman aklınıza gerçek madenlerden çıkarılmış madeni paralar gelse de bitcoinin fiziksel bir madem olmadığını belirtmek isteriz. Ancak bitcoin üretme işleminin altın madenciliğine olan benzerliğinden dolayı bitcoin madenciliği ismi almıştır. Bitcoin protokolünün 21 milyon bitcoin ile sınırlandırdığı sayıyı bitcoin madencileri ortaya çıkarıyor ve ödül kazanıyor.

Block reward nasıl kazanılır?

Bitcoin madencileri onaylanmış işlemlerinin bloklarını oluşturarak ve bu blokları blok zincirine dahil ederek block reward kazanabilmektedir. Bunu teşvik primi olarak da bakabilirsiniz. Madencilikte bir blokta Hash‘ı başarıyla hesaplayan madenciye blok ödülü verilir. Blockchain’de her başarılı işlem yeni paraların üretilmesine yarar ve her yeni üretilen kripto para ile madenciye block reward verilir. Bitcoin blok madencileri için 25 bitcoin her blok için verilen blok ödülüdür. Ödüller para ve işlem ücretleri karışımı olabilmektedir.

Blok ödülü, ağda yeni Bitcoin’ler oluşturmanın tek yoludur. Satoshi bunu 2009’da bir erken e-posta gönderisinde “Paralar bir şekilde başlangıçta dağıtılmalı ve sabit bir oran en iyi formül gibi görünmektedir.” Şeklinde açıklamıştır.

Blok ödül, madencilerin Bitcoin ağ karma oranının tamamını oluşturan ASIC’lerini kullanmaya çalıştığı şeydir. Bu durumda Blok ödülü, madencilere ağa karma güç eklemesi için bir teşvik oluşturur. ASIC’ler pahalıdır ve yüksek elektrik maliyetleri vardır. Madencilerin maliyetleri bitcoin fiyatından düşük olmadığı zaman kara geçmeleri mümkün olmamaktadır. Ancak düşük maliyet madencilerin Bitcoin’leri benimsemeleri ve bir kâr için satmaları anlamına gelmektedir.

Bitcoin’in merkezi kurallarından biri olan blok ödülü tüm Bitcoin ağı arasında anlaşma olmaksızın değiştirilememektedir. Blok ödülü, 1 blok için 50 bitcoin ödül ile başlamıştır ve her 210.000 blokta bir yarıya indirilmektedir. Yani ilk 210.000 blokta blok başına ödül 50 Bitcoin iken, 210.001. blokta ödül 25 Bitcoin olmuştur. Bloklar, her 10 dakikada bir ortalama olarak çıkarıldığı için, günde ortalama 144 blok çıkarılmaktadır.

Kripto para madenciliği ile ilgilenen kişilerin karşılaştığı ilk sorulardan biri bu işi tek başına mı yoksa bir havuza katılarak mı yapacağıdır. Eğer bir havuza katılıp katılmayacağınıza karar verme aşamasındaysanız, tek başınıza madencilik yaparsanız, ödülü paylaşmak zorunda kalmazsanız ama aynı zamanda ödülü yakalama ihtimaliniz azalır. Havuz halinde madencilik yaptığınızda bir bloğu çözüp ödül kazanma şansınız çok daha yüksek olsa da, ödül havuza katılan kişiler arasında paylaştırılacaktır. Eğer düzenli bir gelir elde etmek istiyorsanız bir havuza katılmak çok daha mantıklı olacaktır. Ancak burada önemli olan nokta, ağın hashing gücünün %51’e ulaşmamasıdır. Tek bir grup kripto ağının %50sinden fazlasını kontrol etmeye başlarsa, bu durum ağı yıkabilir. Buna %51 atağı yazımızda ayrıntılı olarak değindik. Örneğin, 2014’ün başlarında, çoğu kişi GHash.io Bitcoin maden havuzu’nun bu güce ulaşmak üzere olduğunu dile getirdi ve madencilerin bu havuzu terk etmeleri istenmiştir. Hangi havuza katılacağınıza karar verirken, farklı havuzların ödemeleri nasıl paylaştırdıklarını ve eğer alıyorlarsa ne kadar işlem ücreti aldıklarını araştırmanız gerekmektedir.

Bir madenci blok çözdüğü zaman, ona karşılık gelen bir zorluk düzeyi vardır. Ve bu zorluk düzeyiyle bağlantılı olarak blok ödülü olarak kripto para verilmektedir.